Kara delik, “son derece yoğun bir kütle çekimine sahip olan ve bu nedenle çekim alanına giren hiçbir şeyi, hatta ışığı bile, bırakmayan varsayımsal gök cismi”dir. Kara delikler, yıldız evriminin erişebileceği son nokta olarak düşünülmektedir. Herhangi bir yıldızı dengede tutan iki kuvvet vardır: Merkeze, içeriye doğru olan kütle çekimi ve dışarıya doğru olan füzyon patlamaları. Kütlesi Güneş’in en az üç katı olan yıldızlar çekirdeklerindeki hidrojen yakıtlarının %10’unu tükettiklerinde yıldızın merkezi içe doğru çöker; dış yüzeyi ise genişler ve soğur. Böylece yıldız bir kırmızı deve dönüşür. Bunu izleyen evrede helyum atomlarının karbona dönüştüğü tepkimeler sonucu enerji açığa çıkar. Bu tepkimeler sonucunda yıldızın çekirdeği demire dönüşür. Demir radyoaktif dönüşümlere elverişli bir atom olmadığı için çekirdek aldığı bu son hali korur. Ancak, kendi kütle çekimini dengeleyemeyen yıldız içeri doğru çöker. Sonuçta yıldız ya sönük bir beyaz cüceye ya da daha yoğun ve soğuk bir nötron yıldızına dönüşür. Yıldızın kütlesine bağlı olarak, yıldız çökmeye devam ederse çok yoğun bir noktacık halinde olağanüstü bir hızla dönecek ve çekim alanına giren hiçbir şey, ışık da dahil olmak üzere yıldızdan kaçamayacaktır. İşte bu tür yıldızlara “kara delik” adı verilmektedir.
Kara deliklerin gözlemlenmesi, kara deliğe dönüşen yıldızların bir “an”da gözden kaybolmaları nedeniyle oldukça zordur. Öncelikle yapılması gereken, gök cisimlerinin hareket sistematiğinin incelenmesidir. Kara delikleri üç yöntemle tespit etmek mümkündür. İlk olarak, Einstein fiziğinin öngördüğü evren modelinden yola çıkılabilir. Buna göre, uzay gergince bir örtüye benzer. Gök cisimleri kütleleri ile orantılı olarak bu örtüyü “çökertirler”. Kara delik, yoğun kütlesi ve çekim gücüyle bu örtüyü vakumlayarak uzayda çok derin bir çukur oluşturur. Uzak yıldızlardan kaynaklanan ışığı gözlediğimizde, eğer ışığın geçtiği doğrultuda bir kara delik varsa, ışık bu bükümlü yapıya uyarak doğrultusundan sapacaktır. Bir diğer yöntem ise, evrende birbiri etrafında dönen çift yıldızlı yıldız sistemlerinin incelenmesidir. Birbiri etrafında dönen yıldızlardan biri kara deliğe dönüşmüş ise diğer yıldızın ışığı kara deliğe dönüşmüş olanın çekim alanına girerek belli aralıklarla kaybolup belirecektir. Son yöntem, dünyada duyarlı aygıtlarla galaksi merkezinden geldiği düşünülen radyasyonun ölçülmesidir. Bu radyasyonun galaksinin merkezinde olduğu savlanan bir kara deliğe düşen yıldızlardan geldiği düşünülmektedir.
karadelikler ve fiziğin tüm alt dalları, einstein benim yaşama kaynağım...fizik belkide dünyanın en mantıklı ve anlayana en güzel uğraşı !!!
YanıtlaSilgünümüzde karadeliklere ait kesin bir bilgi mevcut değil ancak bilim adamları dünya üzerinde farklı bölgelere yerleştirdikleri devasal teleskoplarla incelemeye ve ufak bir ipucu bulmaya çalışıyorlar, çünkü şimdilik keşfedilen en ufak karadeliğin bile incelenmesi dünya büyüklüğünde bir teleskop gerektiriyor.bir çok bilim adamı tüm hayatını karadeliklere ait minik bir ipucu bulmaya adamış...bende onlardan olmak isterdim, çünkü fizik günlerimi dolduran hobim.karadeliklerin merkezine inilemiyor çünkü inanılmaz bir çekim kuvvetine ve füzyon patlamalarına sahip.ancak fotoğrafları şu anki teknolojiyle bile henz çekilemedi.bilim adamlarıkaradeliklerin yaşamı oluşturduğunu yani meşhur big bang'in kaynağı olduğunu söylüyorlar.bazı bilim adamları ise bu esrarengiz karadeliklerin bir zaman tüneli yada kapısı olduğunu düşünüyor yani eğer günün birinde kapınıza bir yabancı gelip gelecekten gelen bir akrabanız olduğunu söylerse ona sakın kapıyı çarpmayın ! :)
YanıtlaSil